Historia Parafii p.w. Przemienienia Pańskiego w Osieku Jasielskim
„Czas i modlitwa schwytana
w pajęczą sieć gontowych łusek
mocne belki zrębów modrzewia
pachnąca żywicą i kadzidłem.
Chrystus Car na złotej desce
błogosławiący dolinom i wzgórzom
w rozkołysaniu dalekim dzwonom
muskającego delikatnie srebrem
wody Wisłoki”.
Tak przed laty pisał o zabytkowym kościele w Osieku Jasielskim, kapłan-poeta, Zbigniew Czuchra. I jest coś wyjątkowego, doniosłego i ważnego w tym miejscu, tak iż przez wieki pielgrzymowali tu ludzie, aby pokłonić się Panu Jezusowi Przemienionemu, który i dzisiaj przemienia ludzkie losy i serca.
Z kart historii
Początki istnienia miejscowości i parafii Osiek sięgają drugiej połowy XIV wieku. W roku 1365 król Kazimierz Wielki wydał akt lokacyjny, na mocy którego powstało miasto Osiek, a wraz z nim parafia. W zamyśle ówczesnego władcy, powstały gród wraz z zamkiem obronnym usytuowanym na lewym brzegu Wisłoki u ujścia Szczawy, miał za zadanie umacniać południową granicę Rzeczpospolitej. Średniowieczny kronikarz, Jan Długosz w „Liber beneficiorum” wspomina, że Osiek był starostwem królewskim, a jako własność króla był starostwem niegrodowym, do którego należały miejscowości: Osiek, Skalnik, Mytarz, Brzezowa, Świerchowa, Korna i Desznica. Przez następne wieki Osiek przechodził w ręce różnych dzierżawców, ale ciągle był własnością króla. W czasach zaborów miejscowość słynęła z targów, szczególnie końmi, których nieraz było na nim i po 500 sztuk. Jednak po I wojnie światowej Osiek utracił prawa miejskie. Dziś, to urokliwa, nieco zaspana miejscowość, z pozostałościami dawnego rynku i miejskiej zabudowy.
W okresie staropolskim przy parafii osieckiej funkcjonowały różne instytucje o charakterze społecznym. Najważniejszą z nich była szkoła parafialna wzmiankowana już w roku 1513. Pomocą w prowadzonym duszpasterstwie służyły rozmaite pobożne zrzeszenia. Już w latach 40 XIX wieku zostało założone Bractwo Wstrzemięźliwości. W drugiej połowie tegoż stulecia zawiązało się Stowarzyszenie Żywego Różańca, a na początku XX wieku pojawiło się Bractwo Świętej Rodziny. W dniu 15 lipca 1908 r. powstał w Osieku oddział Związku Katolicko-Społecznego. Warto też nadmienić, że w okresie zaborów, wbrew zarządzeniom władz zaborczych, powstało przy tutejszym kościele Bractwo Przemienienia Pańskiego, założone przez ówczesnego proboszcza, ks. Marcina Siarkiewicza, którego zadaniem było rozwijanie kultu Pana Jezusa Przemienionego, czczonego w łaskami słynącym obrazie.
Kościół zabytkowy
Wielka chlubą tutejszej społeczności, ściągającą licznych turystów i pielgrzymów, jest zabytkowy, dawny kościół parafialny, wzniesiony prawdopodobnie około roku 1419. Stanowi on prawdziwą perłę drewnianej architektury sakralnej na Podkarpaciu. Świątynia jest budowlą o konstrukcji zrębowej, orientowaną, otoczoną kamiennym murem, sięgającym swymi początkami XVII wieku. Z czterech stron świata umieszczono w nim kapliczki, wykorzystywane niekiedy jako ołtarze polowe. Kościół reprezentuje typ bazylikowy, trójnawowy z nawą główną i dwiema bocznymi. Fundament świątyni został przygotowany z miejscowych kamieni; a w późniejszym czasie kościół został podmurowany. Świątynia posiada dach kalenicowy, kryty gontem. Wieńczy go sześcioboczna wieżyczka na sygnaturkę z blaszanym hełmem. Do kościoła dostawiona jest niska, szeroka wieża rozplanowana na rzucie kwadratu o konstrukcji słupowo-ramowej.
Około roku 1640 świątynia została rozbudowana. Zmieniono jednocześnie wyposażenie wnętrza. Ważnym wydarzeniem w dziejach parafii było przekazanie do osieckiej świątyni przez zaborcze władze austriackie, łaskami słynącego obrazu Pana Jezusa Przemienionego, ze skasowanego klasztoru Ojców Dominikanów w Nowym Żmigrodzie. Odtąd parafia nosi nowe wezwanie Przemienienia Pańskiego. Przybycie, tego obrazu do osieckiej parafii zaowocowało rozwojem kultu Pana Jezusa Przemieniającego, który trwa do dzisiaj. Wyrazem tego jest comiesięczna Nowenna do Pana Jezusa Przemienionego, gromadząca liczne rzesze wiernych.
Czasy najnowsze
Z biegiem lat, drewniany kościół parafialny okazał się za mały dla tutejszej wspólnoty parafialnej. Dlatego też, ówczesny proboszcz parafii, ks. Stanisław Rębisz, podjął wraz z parafianami decyzję o budowie nowej świątyni. W 1988r. powstał komitet budowy nowego kościoła i rozpoczęły się pierwsze prace. Uroczystej konsekracji nowej świątyni dokonał 6 sierpnia 2000 roku, ks. bp. Kazimierz Górny, ordynariusz rzeszowski. W następnych latach trwało upiększanie i doposażenie świątyni. W roku 2015 w związku ze zbliżającym się jubileuszem 650-lecia parafii, świątynia przybrała nową szatę, przez odmalowanie jej wnętrza. Uroczystości Jubileuszowe pod przewodnictwem ks. bpa Jana Wątroba, odbyły się 2 sierpnia 2015r. Były one okazją do dziękczynienia Bogu za ten dar, jak również do przyjrzenia się historii i teraźniejszości tutejszej społeczności.
Wspólnotę parafialną tworzą żywi ludzie. Dlatego też wielką troską tutejszych duszpasterzy jest dbałość o rozwój wspólnot parafialnych. Przy parafii istnieje kilkanaście róż różańcowych, prężnie działa odział Akcji Katolickiej, schola, Parafialne Koło Caritas oraz ministranci i lektorzy. Z parafii pochodzi też 3 żyjących kapłanów, pracujących w diecezji, jak i poza jej granicami.
Osiek Jasielski ze swą bogata historią i teraźniejszością z pewnością zasługuje, aby na wakacyjnych szlakach do niego zajrzeć. Można tu nie tylko odpocząć, ale również zatrzymać się chwilę na modlitwę przed obliczem Pana Jezusa Przemieniającego, który jak przez wieki, tak i dziś wysłuchuje naszych modlitw i przemienia życie.
Ks. Jan Reczek